D’n elfde van d’n elfde 2023
D’n elfde van d’n elfde is de start van het nieuwe carnavals-seizoen. Het vindt altijd plaats op 11 november (11-11) en valt dus ieder jaar op een andere dag. In 2023 valt 11-11 op een zaterdag. Dat belooft een lekker feestweekend!
In Limburg wordt Vastelaovend altijd centraal afgetrapt tijdens een groot feest op het Stationsplein in Roermond, dat live uitgezonden wordt door L1. Het wordt georganiseerd door de Sjeng Kraft Kompenei, vernoemd naar de zanger Sjeng Kraft. Daarnaast vinden er ook veel lokale (buiten)feestjes plaats.
In Brabant gaat het tijdens 11-11 altijd lokaal los in verschillende dorpen en steden. De lokale feesten in Brabant zijn qua omvang dan weer veel groter dan de lokale feestjes in Limburg. Dit heeft onder andere te maken met de carnavalscultuur in Limburg: muziek, kleding en gebruiken lijken in Limburg veel op elkaar. In Brabant verschillen de tradities lokaal of regionaal.
De start van het nieuwe carnavals-seizoen
De elfde van de elfde is ook wel de start van het nieuwe carnavals-seizoen. Meestal wordt op of rond deze dag, afhankelijk van de lokale tradities, de nieuwe Prins Carnaval bekend gemaakt.
Op deze pagina kun je lezen waarom we carnaval vieren en daar is geen twijfel over mogelijk. Verrassend genoeg bestaan er verschillende theorieën over waarom carnaval op 11-11 start.
Waarom begint carnaval op d’n elfde van d’n elfde?
Getal van dwazen en gekken
De meest gehoorde theorie is dat elf al eeuwenlang bekendstaat als het getal van dwazen en gekken. Het is ondeelbaar en het zit tussen twee heilige getallen in: de tien, het getal van de Tien Geboden en twaalf, van de twaalf apostelen. Zo zou er ook een verband kunnen zijn met ‘het elfde gebod’ (dat luidt: Geniet!), een aanvulling op de Tien Geboden.
Vasten uit armoede en voor kerstmis
Een andere veronderstelling is dat 11/11 voortkomt vanuit armoede. In de middeleeuwen werd er ook voor de kerst gevast, maar dan uit armoede, want het vlees uit november (de slachtmaand) moest bewaard worden tot kerst en daarmee begonnen ze op 12 november.
De dag ervoor werden nog snel de niet-houdbare producten feestelijk opgegeven. Het was destijds toch al een feestdag; namelijk Sint-Maarten. Er is ook nog een ander mogelijk verband tussen Sint-Maarten en carnaval, gerelateerd aan de kalender. Sint-Maarten markeert de donkere periode voor Kerstmis.
Veertig dagen na de elfde van de elfde is het 21 december, de kortste dag van het jaar. Aan het einde van het Sint-Maartensfeest begon de Sint-Maartensvasten. Zoals carnaval voorafgaat aan de Veertigdagentijd voor Pasen, zo gaat Sint-Maarten vooraf aan de voorbereiding op Kerstmis 😉
Egalité, Liberté et Fraternité (E.L.F.)
Als klap op de vuurpijl bestaat er nog een andere theorie over de relatie tussen elf en carnaval. Aan het einde van de 18e eeuw werd het Rijnland (Duitsland) bezet door de Fransen. Daar werd toen al flink carnaval gevierd en om de Franse bezetters op de hak te nemen (carnaval is natuurlijk bij uitstek het feest van spot) zette men Franse steken op.
Waarom zij d’n elfde van d’n elfde kozen als datum van hun spotfeest? De drie beginletters van de principes van de Franse Revolutie: Egalité, Liberté et Fraternité vormen samen het woord elf.
Van welke theorie ben jij het meest fan? 😉
Wil je een feestje op 11/11 bijwonen?
Bekijk in onze carnavals-agenda welke grote feesten je dit jaar bij kunt wonen of op tv kunt bekijken.