Wat is carnavalsmuziek?
Carnavalsmuziek wordt tijdens carnaval vaak live gebracht door carnavalsartiesten, maar uiteraard zijn er ook diverse carnavalsradio’s, playlists op Spotify en Youtube-clips te vinden.
Carnaval en carnavalsmuziek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden: muziek brengt een gevoel over en zonder muziek is er geen carnavalsgevoel. Lees meer over dit unieke carnavalsgevoel op de pagina wat is carnaval.
Welke instrumenten zitten er in carnavalsmuziek?
Heel vroeger was carnavalsmuziek niet los te zien van trommels, kabaal maken en gek dansen om boze geesten te verjagen. Daar lees je meer over op de pagina geschiedenis van carnaval.
Na de Eerste Wereldoorlog kwamen carnavalskrakers via Duitsland naar Nederland overgewaaid in de huidige vorm. Carnavalsmuziek is van oorsprong inherent aan blaasorkestjes (met een trompet, klarinet en tuba), maar tegenwoordig komen veel instrumenten uit de computer. Om de minder mooie sound te compenseren, worden instrumenten als accordeon en trompet vaak wél live ingespeeld. Eigenlijk allemaal afhankelijk van het budget.
Wat is traditionele carnavalsmuziek?
In de jaren ’70 en ’80 was door heel Nederland carnavalsmuziek te horen en iedereen luisterde naar dezelfde grote carnavalsartiesten en -krakers, bijvoorbeeld die van Adèle Bloemendaal (Zallemenut) of Toon Hermans (Mien waar is mijn feestneus).
Ook Zak eens lekker door, Bloemetjesgordijn, Paard in de gang en Het feest kan beginnen behoren tot deze gouwe ouwe carnavalskrakers. Traditioneel wordt carnavalsmuziek in de maatsoort 6/8e (hossen) of 3/4e (meedeinen) gespeeld.
In Limburg is de meest bekende carnavals-artiest Beppie Kraft, maar bijvoorbeeld ook Fiorenza, Spik & Span en Christel & Quinn zul je voorbij horen komen. Sjiengeleboem van Sef Hendrikx (inmiddels overleden) is bijvoorbeeld het vlaggenschip van de Venlose Vastelaoves muziek.
Wat is een goede carnavalshit?
Er komen elk jaar duizenden hits uit. Tegenwoordig beïnvloeden koop- en streamgedrag en populariteit op social media wie een carnavalshit scoort. Over smaak valt niet te twisten: iedere regio en leeftijdsgroep heeft weer een ander idee over wat goede carnavalsmuziek is.
Tekstschrijvers en muziekmakers schrijven bewust voor een dorp, stad, of richten zich juist op een provinciale of regionale hit. Er vinden verschillende verkiezingen en concoursen plaats voor de beste carnavalskraker van het dorp, de stad, de regio, provincie of zelfs heel Nederland.
Er zijn wel een aantal kenmerken die in veel carnavalsnummers terugkomen: een goede kreet (simpel en sterk) en vaak met humor (of dubbelzinnig). De muziek en de “hoofdkreet” geven een gevoel van samen vieren, meezingen, scanderen, elkaar omhelzen of vastpakken – in de polonaise of tijdens een meedeiner. Lees daarover meer in het item over hoe je zelf een carnavalshit schrijft.
Tegenwoordig wordt er ook steeds vaker een dansje of een (reeks) gebaren bedacht bij een carnavalsnummer om het samen meedoen te stimuleren. Niet elk nummer is “hosbaar”.
Hardstyle carnavalsmuziek
Zoals ook de maatschappij en de carnavalsvierders veranderen, zo verandert ook de carnavalsmuziek die gedraaid en gemaakt wordt. Niet meer in het dialect, 4/4e maat en zelfs met vleugje EDM (Electronic Dance Music) of hardstyle: het kan allemaal. Hardstyle carnavalsmuziek hoor je op steeds meer feesten, maar bijvoorbeeld ook op één van de eerste carnavalsfestivals: Karnaval Festival in Moergestel.
Een andere trend is meer modernere, uptempo carnavalsmuziek met de sfeer van vroeger of omgekeerd: een oud carnavalsnummer met bijvoorbeeld een rapper erin. En… meer dan ooit zijn clips belangrijker.
Tijdens carnavalsfeesten waar artiesten, dj’s of (cover)bands de muziek verzorgen hoor je vaak een mix van van alles voorbijkomen en worden ook top-40 nummers hartelijk ontvangen door het publiek. Wat dat betreft is carnavalsmuziek in de praktijk steeds vaker een mix van alles.
Een mix van alles
De meeste carnavalsfeesten zullen dus steeds vaker uitkomen op een mix van alles, van hitjes (van Snollebollekes tot Vieze Jack en Lamme Frans tijdens carnaval in Brabant), tot goede regionale/provinciale Krakers (Veul Gère) en oude krakers (Deurzakkers).
In Limburg zullen de Limburgse carnavals-artiesten en nummers (maar ook Duitse) de overhand nemen: tijdens Vastelaovend in Limburg is de liedjescultuur namelijk superbelangrijk. Daar hoor je bijvoorbeeld Bjorn en Mieke, W-Dreej en Andy en Roy voorbijkomen.
Carnavalsmuziek: gemaakt vanuit passie
Zoals dat eigenlijk altijd voor alle muziek die artiesten maken geldt: muziek en liedjes worden gemaakt vanuit passie. Carnavalsmuziek wordt vaak gemaakt voor de lol en om er zelf van te genieten. Zo zijn er ook veel vriendengroepen die voor liedjesavonden ieder jaar weer een eigen carnavalsnummer maken. Ook staan er ieder jaar weer nieuwe acts en artiesten op die een poging willen wagen.
Alhoewel sommige artiesten er natuurlijk een dikbelegde boterham mee verdienen, is het niet het oorspronkelijke doel om met carnavalsmuziek geld te verdienen. Het feest zal in je hart moeten zitten (of komen) om echt goede carnavalsmuziek te kunnen maken en overbrengen. Liéfde voor dat feest dus!
Carnavalshits 2023
Wij hebben de carnavalshits voor 2023 in ieder geval alvast voor je op een rijtje gezet. Geniet!