Wat heeft Aswoensdag met carnaval te maken?
In verschillende carnavalsdorpen en -steden, wordt op Aswoensdag een Askruisje gehaald, maar Aswoensdag draait eigenlijk vooral om het samen nagenieten van carnaval.
Wat hebben carnaval en Aswoensdag eigenlijk met elkaar te maken? Dat zit zo:
Zoals je ook kunt lezen op de pagina over de geschiedenis van carnaval, wordt tijdens carnaval het begin van de vastentijd gevierd. De katholieken koppelden carnaval namelijk aan de vastentijd van 40 dagen tot aan Pasen. Tussen Aswoensdag en Pasen zitten namelijk precies 40 dagen.
Haringhappen
En waarom happen we dan haring en eten we geen broodje bal? 😉 Op Aswoensdag wordt er meestal onder het genot van een (broodje) haring en soms zelfs nog een biertje samen lekker nagenoten van het feest.
Ook dit gebruik is terug te voeren naar de geschiedenis van carnaval. Carnaval is namelijk een verbastering van ‘carne levare’, wat letterlijk ‘afscheid van het vlees’, betekent. Het haringhappen stamt uit de tijd dat tijdens het vasten geen vlees, maar wel vís gegeten mocht worden.
Zuiveren van (carnavals)zonden
Op Aswoensdag ontvangt ‘de gelovige’ in de mis het zogeheten ‘askruisje’ van de priester. Het is een teken dat er een tijd van bezinning, boete en bekering aankomt. Het fenomeen is een verkorte versie van de ‘asbestrooiing’ van zondaars in de vroege Middeleeuwen, die daarna naar de deur geleid werden.
Vanaf de elfde eeuw werden op Aswoensdag voortaan álle gelovigen met as bekruist, vanuit de gedachte dat iedereen zondigt ten opzichte van God en naasten. Waarom dan as? Dat komt omdat as ons herinnert aan de vergankelijkheid van ons leven en door het vuur is gezuiverd.
In zak en As(woensdag)
Tot slot een leuk feitje: ook de uitdrukking ‘in zak en as zitten’ komt hiervandaan. In de Bijbel is het gebruik van as als teken van berouw en vasten algemeen bekend. Een boeteling strooide as over het hoofd, gehuld in een zak die als boetekleed werd gedragen. Diegene zat dus letterlijk ‘in zak en as’.
Hopelijk zit jij níét in zak en as en ga je lekker je carnavalszonden laten zuiveren 😉 Liefst onder het genot van een broodje haring en een biertje, als je lichaam dat nog toestaat, hahaha.
Voor nu rest ons te zeggen: graag tot d’n elfde van d’n elfde en carnaval 2024!