Oeteldonk: carnaval vieren in Den Bosch
Als je carnaval in Brabant onder de loep neemt, dan is Oeteldonk (Den Bosch) één van de meest bekende en bijzondere carnavals-steden en mét een speciale handleiding.
Het dorp Oeteldonk, het carnaval en alle daarbij behorende tradities worden al 133 jaar in stand gehouden. In Oeteldonk zul je bijvoorbeeld geen dansmariekes en fazantenveren tegenkomen of het woord Alaaf horen. Hoor je het wel? Dan weet je meteen dat je hier niet met een rasechte Oeteldonker te maken hebt 😉
D’n Elfde in Den Bosch
Carnaval wordt altijd afgetrapt tijdens D’n Elfde van d’n Elfde. Om stipt 11.11 uur opent Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd het carnavalsseizoen (hieronder lees je wie dit precies is ;)).
Voor Bosschenaren én buitenstaanders is D’n Elfde de ultieme gelegenheid om de stad in te gaan. De Uilenburg is bijvoorbeeld populair, maar het is eigenlijk door de hele stad kei gezellig. Je raakt altijd aan de praat met andere Oeteldonkers en feestvierders uit heel het land die komen meegenieten van de gezellige Oeteldonkse sfeer.
Carnaval agenda in Oeteldonk
GERELATEERDE EVENTS
12 Februari 2024
Grote Optocht Oeteldonk 2024
Binnenstad Den Bosch
11 Februari 2024
Intocht Oeteldonk
Oeteldonk Centroal
Oeteldonk 2024
In 2024 vindt carnaval in Oeteldonk officieel plaats van zaterdag 10 februari tot en met dinsdag 13 februari. Onofficieel wordt carnaval al voor zaterdag 10 februari gevierd. Ook kun je in Oeteldonk Aswoensdag vieren.
Motto Oeteldonk 2024
Oeteldonk heeft ieder carnavalsjaar een motto. In 2024 is dat ‘Oeteldonk blèft plèkke’. De Oeteldonksche Club van 1882 schrijft ieder jaar een ontwerpwedstrijd uit voor het ontwerpen van het jaarembleem, waarop het motto staat.
Oeteldonk emblemen
Oeteldonk emblemen zijn erg populair in Oeteldonk en het is wat dat betreft een carnavalsmarkt op zich. Ieder jaar is er weer een speciaal Elfde van d’n Elfde-embleem, net zoals een speciaal jaarembleem. Door het dragen van al deze emblemen, laat je zien dat je het echte Oeteldonkse carnaval steunt en omarmt. Er zijn verschillende populaire winkels in Oeteldonk waar je de emblemen kunt kopen.
Oeteldonk kleding: boerenkiel
Oeteldonkers naaien hun emblemen op een boerenkiel. Een boerenkiel wordt in de regel versierd met kikkers en rood-wit-gele accenten: de kleuren van Oeteldonk. De mannen worden boeren, de vrouwen worden Durskes. Daaroverheen dragen Oeteldonkers vaak een warme, gebreide sjaal in rood, wit en geel.
Oeteldonk kleding: uniformjasje
Als je geen boerenkiel draagt, draag je in Oeldonk meestal een zwart jasje, ook wel uniformjasje. Op het jasje naai je je Oeteldonk-emblemen en ook hierop draag je een sjaal in rood, wit en geel of kikker-figuurtjes.
Waar komt de kikker als symbool vandaan?
We helpen meteen even het grootste misverstand uit de wereld. Een oetel is namelijk géén kikker. Tijdens carnaval verandert de stad den Bosch in een dorp en Oeteldonk stamt vrijwel zeker af van een stuk grond dat in Boxtel lag en De Oetendonken heette.
Nu horen we je zeggen: “Maar die kikkers zie je wél overal terug in Oeteldonk?” Klopt. De kikker komt volop voor, maar dat heeft meer te maken met het feit dat Den Bosch tussen moerassen heeft gelegen. De kikker werd vroeger vaker als symbool gebruikt.
Prins Amadeiro en het pronkjuweel
We duiken even verder de geschiedenis in, want waarom viert Oeteldonk eigenlijk carnaval? Oeteldonk viert carnaval omdat de vorst, Prins Amadeiro XXVI, samen met zijn adjudant een driedaags bezoek brengt aan Oeteldonk: zijn ‘Pronkjuweel’. Peer vaan den Muggenheuvel tot den Bobberd, de burgervaojer van Oeteldonk, ofwel de burgervaojer (burgemeester) treedt tijdens het feest op als gastheer, samen met zijn wethouder, Kees Minkels.
Intocht Oeteldonk op zondag
De intocht en optocht zijn grote evenementen in Oeteldonk. Prins Amadeiro en Zijn adjudant worden elk jaar op Carnavalszondag om 11.11 uur onthaald op Oeteldonk Centraol. In 2024 krijgt de intocht vanwege de veiligheid een nieuwe route.
Na de vaste dosis formaliteiten gaat de stoet naar het stadhuis en dan is De Intocht officieel begonnen. Een belevenis op zich met vrij deelname, maar géén praalwagens of gemotoriseerd verkeer.
Er is, zoals carnaval betaamt, wel alle ruimte voor ludieke, humoristische en creatieve uitingen. Amadeiro wordt langs de kant toegejuicht door honderdduizenden Oeteldonkers en gasten. Op het stadhuis volgt de officiële ambtsketenoverdracht.
Daarna onthult Prins Amadeiro, midden op de Markt, boer Knillis op zijn sokkel. Boer Knillis is de “vermeend stichter” van het dorp Oeteldonk. Nadat hij onthuld is begint het feest pas echt.
Grote Optocht Den Bosch op carnavalsmaandag
Oeteldonk verwelkomt jaarlijks zo’n 100.000 Oeteldonkers en liefhebbers die komen kijken naar de Grote Optocht: het hoogtepunt op carnavalsmaandag. De optocht trekt al sinds 1882 door de straten. Rijendik publiek kijkt naar een lange stoet van praalwagens, muziekgroepen, loopgroepen en andere deelnemers.
Carnavalsmuseum
Er is zelfs een carnavalsmuseum in den Bosch. Het Oeteldonks Gemintemuzejum kun je vinden in het herbouwde poortgebouw van het middeleeuwse Zusters van Orthenklooster aan De Binnendieze. Je komt er alles te weten over Carnaval in Brabant en de rest van de wereld. Let op, tijdens carnaval is het museum gesloten: dan gaat feesten voor.
Je bent welkom
Uiteraard! Ieder jaar komen er zo’n 140.000 toeristen naar Oeteldonk. Oeteldonkers laten anderen graag van hun Pronkjuweel meegenieten, maar ze hopen wél dat je de tradities en je mede-feestvierders respecteert. Zo blijft het feest uniek en kan iedereen er nog jarenlang van genieten.
In welke straat in Oeteldonk vier je carnaval?
Waar in Den Bosch/Oeteldonk moet je zijn als je carnaval gaat vieren? Bekende straten voor carnavalsfans zijn de Karrestraat, Torenstraat en de Korte Putstraat. Ook in de Kerkstraat en bij cafés in en rondom de Uilenbrug is het druk. Lange rijen voor de kroegen zijn geen uitzondering en overal staan portiers voor de deur. Omdat ze vaak selectief zijn in het binnenlaten, is Oeteldonk kleding dus echt een must.
