Carnaval in Kruikenstad

Kruikenstad: carnaval vieren in Tilburg

Tilburg is een bekende Brabantse carnavals-stad die ook wel bekend staat als Kruikenstad. Tijdens carnaval kan in de hele stad betaald worden met een speciale muntsoort: de kruikenmunt.

Ieder jaar krijgt de stad weer een nieuw carnavalsmotto. Voor 2026 is het motto ‘“Agge aanders kèkt, ziedet beeter!“’ wat op z’n Tilburgs betekent: “Als je het op een andere manier bekijkt, zie je het beter.”

Kruikenzeikers

De bijnaam voor een inwoner van Tilburg is een Kruikenzeiker. De naam stamt uit de tijd dat Tilburg een echte Textielstad was en vele textielfabrieken had. Urine werd gebruikt bij enkele bewerkingen van de wol (overigens niet alleen in Tilburg, maar overal). Arbeiders die hun urine kwamen inleveren (in kruiken), kregen daarvoor betaald.

De urine werd in kruiken meegenomen naar de fabriek. Met de komst van chemicaliën bleek de urine niet meer nodig te zijn, maar de naam Kruikenzeiker bleef.

Elf-elf in Kruikenstad

Traditiegetrouw wordt carnaval in Kruikenstad afgetrapt op elf elf. In 2024 vond het plaats op een maandag. Tijdens het elf-elf-feest vinden er verschillende groen-oranje activiteiten plaats en ook worden de nieuwe prins en zijn gevolg bekendgemaakt. Voor het seizoen 2024/2025 is Jan Eijsermans wederom Prins van Kruikenstad. Hij is zanger van de populaire carnavalsvereniging en muziekgroep Veul Gère en commercieel directeur bij het populaire (Tilburgse) drankje Schrobbelèr.

Start van carnaval: onthulling van de Kruikenzeiker

Op zaterdag wordt de Prins traditiegetrouw onthaald op het NS-station. Hij krijgt dan de sleutel van de burgemeester, waarna hij met zijn gevolg en honderden carnavalsfans door de stad trekt naar de Heuvel, het hart van Kruikenstad. Daar staat tijdens de carnavalsdagen het beeld van de Kruikenzeiker, dat door de Prins onthuld wordt.

Die onthulling is het officiële startsein voor carnaval, maar het beeld van de Kruikenzeiker is het middelpunt bij meer Tilburgse activiteiten tijdens de carnavalsdagen.

Op dinsdagavond om 23.55 uur wordt de Kruikenzeiker weer van zijn sokkel gehaald. Tijdens dit slotevenement, dat in veel steden en dorpen plaatsvindt, wordt in Kruikenstad het afscheidslied “Sebiet dan is het mèèrge” gespeeld.

De Optocht

Op carnavalszondag vindt het grootste, eendaagse evenement van Kruikenstad plaats, de carnavalsoptocht, ook wel D’n Opstoet genoemd. Er doen mooie wagens, loopgroepen en duo’s aan mee en het is een kleurrijk geheel van verschillende gezelschappen. Er is in Tilburg een mooie bouwhal beschikbaar voor wagenbouwers.

Groen en oranje

De kleuren groen-oranje staan centraal tijdens carnaval in Tilburg. Er gaan verschillende verhalen rond over waarom dat zo is. In ieder geval is men het erover eens dat het een “bewust feestelijke inkleuring” is van blauw en geel, de normale stadskleuren van Tilburg.

Veul Gère en andere carnavalsartiesten

Tilburg kent een eigen volkslied, dat tijdens carnaval regelmatig te horen is en ook de Tilburgse taol wordt veelvuldig gebruikt door de zogenaamde Kruiken & Kruikinnen. Carnavalsvereniging Veul Gère scoorde landelijke hits en ook de “poppen” Ferry van de Zaande en Fred van Boesschoten behoren tot bekende Tilburgse carnavals-artiesten.

Naast de vele verenigingen zijn ook de verschillende orkesten de drijvende kracht achter carnaval in Tilburg. Het Tilburgse accent is in ieder geval duidelijk terug te horen tijdens carnaval in Tilburg.

Kruikenkraker 2026

Ieder jaar wordt er tijdens Zumme Zinge?! een nieuwe Kruikenkraker gekozen. In 2025 heeft Zummedèdamadoen van Nostalgieten gewonnen. Een titel die overeenkwam met het motto van 2025.

Sjanternel

Een veelgehoorde uitdrukking in Tilburg is ‘op sjanternel gaan’. “Zèède wir óp sjanternèl gewist?”, vragen Tilburgers aan elkaar. Het woord heeft oorspronkelijk een wat negatieve lading, want het werd vroeger gebruikt voor een vrouw die de stad in ging om weg te kunnen blijven van het huishouden. Het komt oorspronkelijk vanuit het Frans (Sentinelle of Chanternelle). Nu gebruiken Tilburgers het onderling als uitdrukking die aangeeft dat je op stap gaat of bent geweest.

Kruikenstad 2026

In 2026 vindt carnaval in Kruikenstad officieel plaats van zondag 15 februari t/m dinsdag 17 februari. Uiteraard start carnaval onofficieel al een paar dagen eerder en ook kun je op Aswoensdag 5 maart haringhappen.

Waar in Kruikenstad vier je carnaval?

Je viert in Kruikenstad carnaval op de Heuvel, het Piusplein, Willem 2-straat, Stationsstraat, de Stadhuisstraat of Korte Heuvel. Het straatcarnaval is helemaal gratis, al heb je vaak wel een Kruikenmunt nodig om drankjes te kopen. Ook zijn er verschillende leuke Kruikenkroegen waar je binnen kunt hoppen.

Leuk carnavalsfeestje bezoeken?

Bekijk in de carnavals-agenda welke leuke feestjes er allemaal plaatsvinden.

Het laatste nieuws over carnaval in Kruikenstad

Ben je benieuwd naar het laatste nieuws over carnaval in Kruikenstad? Op deze themapagina vind je het laatste nieuws over carnaval in Kruikenstad.